دانلود مقاله دین و اخلاق زيست محيطى

دسته بندي : مقاله » مقالات فارسی مختلف
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل :  word (..doc) ( قابل ويرايش و آماده پرينت )
تعداد صفحه : 22 صفحه

 قسمتی از متن word (..doc) : 
 

‏دین‏ ‏و‏ ‏اخلاق‏ ‏زيست‏ ‏محيطى‏ (1)
‏چشمهاى‏ ‏جهانيان‏ ‏به‏ ‏ما‏ ‏دوخته‏ ‏شده‏ ‏است؛‏ ‏آنان‏ ‏مى‏ ‏خواهند‏ ‏اسلام‏ ‏را‏ ‏از‏ ‏رفتار‏ ‏ما‏ ‏بشناسند‏. ‏اين‏ ‏رفتار‏ ‏و‏ ‏كردار‏ ‏ماست‏ ‏كه‏ ‏مى‏ ‏تواند‏ ‏اسلام‏ ‏واقعى‏ ‏را‏ ‏به‏ ‏جهانيان‏ ‏بنماياند‏. ‏نگاهى‏ ‏گذرا‏ ‏به‏ ‏آيات‏ ‏قرآن‏ ‏و‏ ‏زندگى‏ ‏معصومان‏ ‏روشن‏ ‏مى‏ ‏سازد‏ ‏كه‏ ‏عدالت‏ ‏در‏ ‏رفتار‏ ‏و‏ ‏كردار‏ ‏از‏ ‏مهم‏ ‏ترين‏ ‏فضايل‏ ‏اخلاقى‏ ‏است؛‏ ‏اما‏ ‏عدالت‏ ‏نه‏ ‏فقط‏ ‏در‏ ‏ميان‏ ‏انسانها،‏ ‏بلكه‏ ‏در‏ ‏برخورد‏ ‏با‏ ‏نعمتهاى‏ ‏الهى‏ ‏و‏ ‏ديگر‏ ‏موجودات‏ ‏كه‏ ‏چون‏ ‏ما‏ ‏حيات‏ ‏دارند‏ ‏و‏ ‏شايد‏ ‏گاه‏ ‏در‏ ‏تصديق‏ ‏و‏ ‏تكريم‏ ‏مقام‏ ‏ربوبيّت‏ ‏از‏ ‏ما‏ ‏پيش‏ ‏تر‏ ‏باشند‏ ‏نيز‏ ‏مطرح‏ ‏است‏. ‏اينكه‏ ‏با‏ ‏دست‏ ‏يافتن‏ ‏به‏ ‏تكنيك‏ ‏و‏ ‏فن‏ ‏آورى،‏ ‏با‏ ‏حيوانات‏ ‏و‏ ‏گياهان‏ ‏با‏ ‏بدى‏ ‏و‏ ‏بى‏ ‏توجهى‏ ‏رفتار‏ ‏كنيم‏ ‏خلاف‏ ‏عدالت‏ ‏است.
‏امروزه‏ ‏با‏ ‏اينكه‏ ‏دستگاههاى‏ ‏توليدى‏ ‏و‏ ‏ماشينى‏ ‏گسترده‏ ‏شده‏ ‏و‏ ‏همه‏ ‏چيز‏ ‏را‏ ‏تحت‏ ‏الشعاع‏ ‏قرار‏ ‏داده،‏ ‏دامدارى‏ ‏و‏ ‏كشاورزى‏ ‏مهم‏ ‏ترين‏ ‏بخش‏ ‏از‏ ‏زندگى‏ ‏انسان‏ ‏را‏ ‏تشكيل‏ ‏مى‏ ‏دهد‏. ‏نياز‏ ‏به‏ ‏اين‏ ‏دو‏ ‏تا‏ ‏آن‏ ‏پايه‏ ‏مهم‏ ‏است‏ ‏كه‏ ‏گاه‏ ‏كشورهاى‏ ‏قدرتمندى‏ ‏همچون‏ ‏روسيه‏ ‏براى‏ ‏رفع‏ ‏نيازمندى‏ ‏خود‏ ‏ناچار‏ ‏مى‏ ‏شوند‏ ‏با‏ ‏دادن‏ ‏امتيازهاى‏ ‏سياسى،‏ ‏به‏ ‏سوى‏ ‏كشورهاى‏ ‏قطب‏ ‏مخالف،‏ ‏دست‏ ‏نياز‏ ‏دراز‏ ‏كنند.
‏از‏ ‏اين‏ ‏رو‏ ‏در‏ ‏اسلام‏ ‏و‏ ‏تعليمات‏ ‏حيات‏ ‏آفرين‏ ‏آن،‏ ‏دامدارى‏ ‏و‏ ‏كشاورزى‏ ‏اهميت‏ ‏بسيارى‏ ‏يافته‏ ‏است‏. ‏اسلام،‏ ‏مسلمانان‏ ‏را‏ ‏به‏ ‏اين‏ ‏دو‏ ‏تشويق‏ ‏نموده‏ ‏كه‏ ‏به‏ ‏عنوان‏ ‏نمونه،‏ ‏سخنى‏ ‏چند‏ ‏را‏ ‏يادآور‏ ‏مى‏ ‏شويم‏: [1]
«‏پيامبر‏ ‏اكرم‏ ‏ـ‏ ‏صلى‏ ‏الله‏ ‏عليه‏ ‏وآله‏ ‏وسلم‏ ‏ـ‏ ‏به‏ ‏يكى‏ ‏از‏ ‏بستگانش‏ ‏فرمود‏: ‏چرا‏ ‏در‏ ‏خانه‏ ‏ات‏ ‏بركت‏ ‏نمى‏ ‏آورى‏. ‏عرض‏ ‏كرد‏: ‏منظورتان‏ ‏از‏ ‏بركت‏ ‏چيست؟‏ ‏فرمود‏: ‏گوسفند‏ ‏شيرده‏! ‏سپس‏ ‏اضافه‏ ‏فرمود‏: ‏هر‏ ‏كس‏ ‏در‏ ‏خانه‏ ‏خود‏ ‏گوسفند‏ ‏شيرده‏ ‏يا‏ ‏گاو‏ ‏ماده‏ ‏داشته‏ ‏باشد،‏ ‏سر‏ ‏تا‏ ‏پا‏ ‏بركت‏ ‏است‏.» [2]
«‏از‏ ‏پيامبر‏ ‏نقل‏ ‏شده‏ ‏كه‏ ‏درباره‏ ‏اهميت‏ ‏گوسفند‏ ‏فرمود‏: ‏گوسفند‏ ‏سرمايه‏ ‏بسيار‏ ‏خوبى‏ ‏است‏.» [3]
‏در‏ ‏تفسير‏ ‏نور‏ ‏الثقلين‏ ‏ذيل‏ ‏آيات‏ ‏مورد‏ ‏بحث‏ ‏از‏ ‏امام‏ ‏اميرالمؤمنان‏ ‏على‏ ‏ـ‏ ‏عليه‏ ‏السلام‏ ‏ـ‏ ‏مى‏ ‏خوانيم:
«‏بهترين‏ ‏چيزى‏ ‏كه‏ ‏انسان‏ ‏در‏ ‏خانه‏ ‏براى‏ ‏خانواده‏ ‏خود‏ ‏تهيه‏ ‏مى‏ ‏كند‏ ‏گوسفند‏ ‏است،‏ ‏هر‏ ‏كس‏ ‏در‏ ‏منزل‏ ‏خود‏ ‏گوسفندى‏ ‏داشته‏ ‏باشد،‏ ‏در‏ ‏هر‏ ‏روز‏ ‏فرشتگان‏ ‏خدا‏ ‏دو‏ ‏بار‏ ‏او‏ ‏را‏ ‏تقديس‏ ‏مى‏ ‏كنند.»
‏ممكن‏ ‏است‏ ‏شرايط‏ ‏تربيت‏ ‏كردن‏ ‏گوسفند‏ ‏در‏ ‏خانه‏ ‏براى‏ ‏بسيارى‏ ‏فراهم‏ ‏نباشد،‏ ‏ولى‏ ‏هدف‏ ‏اصلى‏ ‏اين‏ ‏است‏ ‏كه‏ ‏به‏ ‏تعداد‏ ‏خانواده‏ ‏ها‏ ‏توليد‏ ‏و‏ ‏تربيت‏ ‏گوسفند‏ ‏به‏ ‏طور‏ ‏مستمر‏ ‏انجام‏ ‏گيرد‏. ‏در‏ ‏اهميت‏ ‏زراعت‏ ‏نيز‏ ‏همين‏ ‏بس‏ ‏كه‏ ‏اميرمؤمنان‏ ‏على‏ ‏ـ‏ ‏عليه‏ ‏السلام‏ ‏ـ‏ ‏مى‏ ‏فرمايد:
«‏من‏ ‏وجد‏ ‏ماءً‏ ‏و‏ ‏تراباً‏ ‏ثم‏ ‏افتقر‏ ‏فابعده‏ ‏اللّه‏.» [4]
«‏هر‏ ‏كس‏ ‏آب‏ ‏و‏ ‏خاكى‏ ‏داشته‏ ‏باشد‏ ‏و‏ ‏با‏ ‏اين‏ ‏حال‏ ‏فقير‏ ‏باشد،‏ ‏خدا‏ ‏او‏ ‏را‏ ‏از‏ ‏رحمت‏ ‏خويش‏ ‏دور‏ ‏كند.»
‏بديهى‏ ‏است‏ ‏اين‏ ‏گفتار‏ ‏بزرگ،‏ ‏همان‏ ‏گونه‏ ‏كه‏ ‏درباره‏ ‏يك‏ ‏فرد‏ ‏صادق‏ ‏است‏ ‏درباره‏ ‏يك‏ ‏ملت‏ ‏نيز‏ ‏صدق‏ ‏مى‏ ‏كند؛‏ ‏مردمى‏ ‏كه‏ ‏آب‏ ‏و‏ ‏خاك‏ ‏به‏ ‏قدر‏ ‏كافى‏ ‏دارند‏ ‏و‏ ‏امّا‏ ‏باز‏ ‏هم‏ ‏به‏ ‏ديگران‏ ‏نيازمندند،‏ ‏مسلم‏ ‏است‏ ‏كه‏ ‏از‏ ‏رحمت‏ ‏الهى‏ ‏به‏ ‏دورند!
‏از‏ ‏پيامبر‏ ‏ـ‏ ‏صلى‏ ‏الله‏ ‏عليه‏ ‏وآله‏ ‏وسلم‏ ‏ـ‏ ‏نقل‏ ‏شده‏ ‏است‏ ‏كه‏ ‏فرمود:
«‏عليكم‏ ‏بالغنم‏ ‏و‏ ‏الحرث‏ ‏فانهما‏ ‏يروحان‏ ‏بخير‏ ‏و‏ ‏يغدوان‏ ‏بخير‏.» [5]
«‏بر‏ ‏شما‏ ‏باد‏ ‏كه‏ ‏به‏ ‏تربيت‏ ‏گوسفند‏ ‏و‏ ‏كشاورزى‏ ‏بپردازيد‏ ‏كه‏ ‏در‏ ‏رفت‏ ‏و‏ ‏آمد‏ ‏هر‏ ‏دو‏ (‏آغاز‏ ‏و‏ ‏انجامشان‏) ‏خير‏ ‏و‏ ‏بركت‏ ‏است.»
‏از‏ ‏امام‏ ‏صادق‏ ‏ـ‏ ‏عليه‏ ‏السلام‏ ‏ـ‏ ‏نقل‏ ‏شده‏ ‏كه‏ ‏فرمود:
«‏ما‏ ‏فى‏ ‏الاعمال‏ ‏شىء‏ ‏احب‏ ‏الى‏ ‏اللّه‏ ‏من‏ ‏الزراعة‏.» [6]
«‏هيچ‏ ‏عملى‏ ‏نزد‏ ‏خدا‏ ‏از‏ ‏زراعت‏ ‏محبوب‏ ‏تر‏ ‏نيست.»
‏همچنين‏ ‏در‏ ‏حديثى‏ ‏از‏ ‏امام‏ ‏صادق‏ ‏ـ‏ ‏عليه‏ ‏السلام‏ ‏ـ‏ ‏مى‏ ‏خوانيم:
«‏الزارعون‏ ‏كنوز‏ ‏الانام‏ ‏يزرعون‏ ‏طيباً‏ ‏اخرجه‏ ‏اللّه‏ ‏عز‏ ‏و‏ ‏جل‏ ‏و‏ ‏هم‏ ‏يوم‏ ‏القيامة‏ ‏احسن‏ ‏الناس‏ ‏مقاماً‏ ‏و‏ ‏اقربهم‏ ‏منزلة‏ ‏يدعون‏ ‏المباركين‏.» [7]
«‏كشاورزان‏ ‏گنجهاى‏ ‏مردم‏ ‏اند،‏ ‏غذاى‏ ‏پاكيزه‏ ‏را‏ ‏كه‏ ‏خداوند‏ ‏ارزانى‏ ‏داشته‏ ‏زراعت‏ ‏مى‏ ‏كنند‏ ‏و‏ ‏آنها‏ ‏در‏ ‏روز‏ ‏قيامت‏ ‏برترين‏ ‏مقام‏ ‏را‏ ‏دارند‏ ‏و‏ ‏به‏ ‏خدا‏ ‏نزديك‏ ‏ترند‏ ‏و‏ ‏آنها‏ ‏را‏ ‏به‏ ‏نام‏ "‏مباركها‏" ‏صدا‏ ‏مى‏ ‏زنند.»
‏وقتى‏ ‏امامان‏ ‏معصوم‏ ‏تا‏ ‏اين‏ ‏حد‏ ‏از‏ ‏كشاورزى‏ ‏و‏ ‏دامدارى‏ ‏سخن‏ ‏مى‏ ‏گويند،‏ ‏چگونه‏ ‏ما‏ ‏به‏ ‏خود‏ ‏اجازه‏ ‏مى‏ ‏دهيم‏ ‏كه‏ ‏اين‏ ‏چنين‏ ‏با‏ ‏طبيعت‏ ‏رفتار‏ ‏كنيم؟‏ ‏شاخه‏ ‏اى‏ ‏را‏ ‏بشكنيم‏ ‏و‏ ‏درختى‏ ‏را‏ ‏ريشه‏ ‏كن‏ ‏كنيم؛‏ ‏يا‏ ‏وقتى‏ ‏حيوانى‏ ‏را‏ ‏مى‏ ‏بينيم،‏ ‏با‏ ‏نهايت‏ ‏بى‏ ‏رحمى‏ ‏با‏ ‏آن‏ ‏رفتار‏ ‏مى‏ ‏كنيم‏. ‏ما‏ ‏سرمشقى‏ ‏بهتر‏ ‏از‏ ‏پيامبران‏ ‏و‏ ‏امامان‏ ‏معصوم‏ ‏نداريم‏ ‏و‏ ‏بايد‏ ‏از‏ ‏آنان‏ ‏درس‏ ‏بگيريم‏. ‏آيا‏ ‏نمى‏ ‏دانيم‏ ‏كه‏ ‏آن‏ ‏بزرگواران‏ ‏چگونه‏ ‏با‏ ‏اين‏ ‏طبيعت‏ ‏زيبا‏ ‏كه‏ ‏به‏ ‏بيان‏ ‏قرآن‏ ‏هر‏ ‏دم‏ ‏در‏ ‏حال‏ ‏حمد‏ ‏و‏ ‏ثناى‏ ‏پروردگار‏ ‏است،‏ ‏رفتار‏ ‏مى‏ ‏كردند؟
‏بحثهاى‏ ‏خود‏ ‏را‏ ‏درباره‏ ‏نمودهاى‏ ‏اخلاق‏ ‏زيست‏ ‏محيطى،‏ ‏در‏ ‏ضمن‏ ‏چند‏ ‏فصل‏ ‏به‏ ‏شما‏ ‏خوانندگان‏ ‏ارجمند‏ ‏تقديم‏ ‏مى‏ ‏داريم.
‏فصل‏ ‏اول‏: ‏اخلاق‏ ‏زيست‏ ‏محيطى‏ ‏در‏ ‏قرآن‏ ‏كريم